UNIfied Framework for Ai Impact assessment

Η Αξιολόγηση Επιπτώσεων Αλγορίθμων(UNIFI) είναι μια ολοκληρωμένη μεθοδολογία που στοχεύει στην αξιολόγηση των συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) ως προς τον αντίκτυπό τους στην κοινωνία, την οικονομία και τα δικαιώματα των πολιτών. Μέσω μιας δομημένης διαδικασίας, η UNIFI εξετάζει κρίσιμους παράγοντες όπως η διαφάνεια, η δικαιοσύνη, η εξηγησιμότητα, η ασφάλεια και η υπευθυνότητα των αλγορίθμων, διασφαλίζοντας ότι τα συστήματα που εφαρμόζονται λειτουργούν με τρόπο ηθικό και σύμφωνο με τις κανονιστικές απαιτήσεις.

Η προσέγγιση αυτή βασίζεται στην ανάλυση κινδύνων και στην πρόληψη ανεπιθύμητων επιπτώσεων, εστιάζοντας σε αξίες όπως η ανθρώπινη ευημερία, η ισότητα και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η UNIFI υπερβαίνει την τεχνική αξιολόγηση των αλγορίθμων και εξετάζει και τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και ηθικές διαστάσεις της χρήσης τους.

Συμμόρφωση με το Ελληνικό και Ευρωπαϊκό Νομικό Πλαίσιο

Η μεθοδολογία αυτή ευθυγραμμίζεται με το ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένου του Νόμου 4961/2022, που απαιτεί την εκπόνηση αλγοριθμικής εκτίμησης αντικτύπου για κάθε φορέα του δημόσιου τομέα που χρησιμοποιεί συστήματα ΤΝ. Ο νόμος ορίζει σαφώς ότι η εκτίμηση αυτή πρέπει να περιλαμβάνει:

• Τον επιδιωκόμενο σκοπό και το δημόσιο συμφέρον που εξυπηρετεί το σύστημα.
• Τα τεχνικά χαρακτηριστικά και τις παραμέτρους λειτουργίας του συστήματος.
• Το είδος των αποφάσεων που λαμβάνονται με τη συμμετοχή του συστήματος.
• Τις κατηγορίες δεδομένων που συλλέγονται ή επεξεργάζονται.
• Τους πιθανούς κινδύνους για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών ή νομικών προσώπων.
• Το προσδοκώμενο κοινωνικό όφελος σε σχέση με πιθανούς κινδύνους, ιδιαίτερα για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Το σύστημα αξιολόγησης που ακολουθεί είναι πλήρως ευθυγραμμισμένο με το ελληνικό δίκαιο και τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, όπως ο AI Act, Data Act και ο Data Governance Act. Μέσω μιας δυναμικής και διαδραστικής διαδικασίας, επιτρέπει στους χρήστες να αξιολογήσουν σε βάθος τα συστήματά τους, να εντοπίσουν πιθανούς κινδύνους και να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τα υψηλότερα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας.